सह्याद्रीने महाराष्ट्रावर भरभरून प्रेम करत आला आहे. अनेक डोंगर रांगांनी महाराष्ट्राला वेढले आहे. सातपुडा पर्वतरांग, शंभू महादेव आणि हरिश्चंद्र बालाघाटची डोंगर रांग महाराष्ट्रात पहायला मिळते. सर्व डोंगररांगा विविधतेने नटलेल्या असून प्रत्येकाचे काही ना काही वैशिष्ट्य आहे. याच डोंगररांगांमध्ये नावाने आजोबा (Ajoba Fort) पण रुपाने कणखर असलेला गड बालाघाटच्या डोंगररांगांमध्ये थाट मानेने उभा आहे. बालाघाटच्या डोंगर रांगेत एकीकडे रतनगड आणि दुसरीकडे हरिश्चंद्रगड या दोन गडांच्या मधोमध ‘आजापर्वत’ किंवा आजोबाचा डोंगर आपल्या रांगड्या पहायला मिळतो.
मागील काही वर्षांमध्ये सोशल मीडियामुळे अनेक गडांची माहिती तरुण पिढीला झाली. त्यामुळे दर शनिवार आणि रविवार मोठ्या संख्येने तरूणवर्ग गड किल्ले आणि डोंगर दर्यांमध्ये शांतता शोधण्यासाठी आणि निसर्ग सौंदर्य पाहण्यासाठी (ठराविक) जात असतो. या भटक्यांसाठी आजोबाचा गड हा एक नवीन पर्याय ठरू शकतो. पण या आजोबा गडाचा नेमका ठावठिकाणा आहे तरी कुठे ? चला तर म जाणून घेऊया सविस्तर.
आजोबा गड आणि इतिहास
छत्रपती शिवाजी महाराजांचा किंवा स्वराज्यातील कुठल्याही मावळ्याचा आजोबा गडाशी संबंध आल्याची इतिहासात नोंद नाही. त्याच बरोबर आजोबा गड स्वराज्यात होता का नाही याचीही नोंद आढळून आलेली नाही. मात्र, या गडाच्या रोचक नावा संदर्भात एक एक आख्यायिका प्रचलित आहे. या आख्यायिकेमध्ये दिलेल्या माहितीनुसार, या गडावर वाल्मिकी ऋषींचे वास्तव्य होते. त्या काळात वाल्मिकी ऋषींनी ‘रामायन’ हा ग्रंथ लिहला होता. या गडाचे वैशिष्ट्य म्हणजे प्रभु श्री राम आणि सीता यांची जुळी मुळे लव आणि कुश यांचा जन्म याच गडावर झाला होता. लव कुश हे लहान असताना त्याचे वाल्मिक ऋषींसोबत आजोबा आणि नातवाचे नाते निर्माण झाले होते. तसेच लव कुश वाल्मिकी ऋषींना आजोबा या नावाने हाक मारत असतं. त्यामुळे या गडाला आजोबागड असे नाव पडल्याचे सांगितले जाते.
पुढील माहिती अपडेट होत आहे….
Discover more from मराठी चौक विशेष
Subscribe to get the latest posts sent to your email.