जगाच्या इतिहासात अशा अनेक व्यक्ती आहेत, ज्यांनी आपल्या बुद्धीचातुर्याने आणि कौशल्यामुळे आपले नाव जगाच्या कानाकोपऱ्याच पोहचवले आहे. परंतु जगात अशाही काही व्यक्ती आहेत. त्यांचा जन्मच हा विक्रम प्रस्थापित करण्यासाठी झाला आहे. मध्यम उंचीच्या या जगातील लोकांनी आपलं अस्तित्व निर्माण करत आपल्या नावाचा डंका सातासुमद्रापार वाजवला आहे. या ब्लॉगमध्ये आपण त्यांच्या जीवनाच्या काही महत्त्वाच्या घडमोडींचा थोडक्यात आढावा घेणार आहोत. त्यामुळे ब्लॉग शेवटपर्यंत नक्की वाचा आणि जास्तीत जास्त शेअर करा.
जगातील सर्वात लहान व्यक्ती कोण आहे?
चंद्र बहादूर डांगी – आतापर्यंतचा सर्वात लहान माणूस
जगातील सर्वात लहान व्यक्तीच्या किताबा पटकावणारा पहिला व्यक्ती आहे तो म्हणजे चंद्र बहादूर डांगी. नेपाळचे चंद्र बहादूर डांगी यांची उंची ५४.६ सेमी (२१.५ इंच) इतकी आश्चर्यकारक होती, ज्यामुळे गिनीज वर्ल्ड रेकॉर्ड्समध्ये नोंद करण्यात आलेले सर्वात लहान माणूस होते.
सुरुवातीचे जीवन आणि पार्श्वभूमी
चंद्र बहादूर डांगी यांचा जन्म १९३९ मध्ये नेपाळमधील एका दुर्गम गावात झाला. इतर मुलांप्रमाणे, त्यांची उंची वाढली नाही. लहानपणापासूनच त्यांची उंची खुंटली होती आणि त्यांना कधीही इतर मुलांप्रमाणे उंचीच्या विकासाचे टप्पे अनुभवता आले नाही.
आव्हाने आणि यश
डांगी यांना त्यांच्या आयुष्यात अनेक आव्हानांना तोंड द्यावे लागले, ज्यात हालचाल, कपडे आणि सरासरी आकाराच्या व्यक्तींसाठी डिझाइन केलेल्या मूलभूत सुविधांमध्ये अडचणींचा समावेश होता. तथापि, त्यांच्या दृढनिश्चय आणि सकारात्मक वृत्तीमुळे ते जागतिक आयकॉन बनले. २०१२ मध्ये, त्यांना गिनीज वर्ल्ड रेकॉर्ड्सने अधिकृतपणे जगातील सर्वात कमी उंचीचा असलेला माणूस म्हणून मान्यता दिली, ज्यामुळे त्यांना आंतरराष्ट्रीय कीर्ती मिळाली. दुर्दैवाने, त्यांचे २०१५ मध्ये न्यूमोनियामुळे निधन झाले, परंतु त्यांचा वारसा अजूनही अनेकांना प्रेरणा देत आहे.
ज्योती आमगे – जिवंत असलेली सर्वात लहान महिला
सर्वात कमी उंचीच्या पुरूषाचा विक्रम चंद्र बहादूर डांगी यांच्याकडे होता, तर जगातील सर्वात कमी उंचीच्या महिलांचा किताब भारतातील ज्योती आमगे यांच्याकडे आहे. त्यांची उंची ६२.८ सेमी (२४.७ इंच) आहे आणि सर्वात कमी उंचीची महिला म्हणून गिनीज वर्ल्ड रेकॉर्डमध्ये त्यांची नोंद आहे.
प्रारंभिक जीवन आणि वैद्यकीय स्थिती
१६ डिसेंबर १९९३ रोजी महाराष्ट्रातील नागपूरमध्ये जन्मलेल्या ज्योतीला अ‍ॅकोन्ड्रोप्लासिया, हाडांच्या वाढीस मर्यादित करणारा एक आजार असल्याचे निष्पन्न झाले. बुटक्यापणा असलेल्या इतर लोकांप्रमाणे, तिच्या आजारामुळे उंची खूपच कमी झाली, ज्यामुळे ती सर्वात कमी उंचीची महिला बनली.
करिअर आणि ओळख
२०११ मध्ये तिच्या १८ व्या वाढदिवशी गिनीज वर्ल्ड रेकॉर्डने तिला मान्यता दिल्यानंतर ज्योती आमगे यांना जगभरात प्रसिद्धी मिळाली. तेव्हापासून, तिला अनेक टेलिव्हिजन शोमध्ये दाखवण्यात आले आहे, ज्यात अमेरिकन हॉरर स्टोरी: फ्रीक शो मधील एक देखावा देखील समाविष्ट आहे. तिने उंचीबद्दल आणि प्रवासाबद्दल जागरूकता पसरवण्यासाठी आणि इतरांना प्रेरणा देण्यासाठी जगभरात प्रवास केला आहे.
जगातील सर्वात उंच व्यक्ती कोण आहे?
रॉबर्ट वॅडलो – आतापर्यंत नोंदवलेला सर्वात उंच माणूस
आतापर्यंत नोंदवलेल्या सर्वात उंच माणूस हा बहुमान अमेरिकेतील रॉबर्ट वॅडलो यांनी पटकावला आहे. ज्यांनी उंची २७२ सेमी (८ फूट ११ इंच) इतकी आश्चर्यकारक आहे.
प्रारंभिक जीवन आणि वाढ
रॉबर्ट वॅडलोचा जन्म २२ फेब्रुवारी १९१८ रोजी अमेरिकेतील इलिनॉयमधील अल्टन येथे झाला. इतर मुलांपेक्षा वेगळा असणाऱ्या रॉबर्टची जलद वाढ कमी वयातच अतिक्रियाशील पिट्यूटरी ग्रंथी मुळे सुरू झाली, ज्यामुळे वाढ संप्रेरकांचे जास्त उत्पादन झाले. त्यांची उंची सर्वांनाच आश्चर्याचा धक्का देणारी ठरली.
आव्हाने आणि जीवनशैली
त्याच्या अविश्वसनीय उंची असूनही, रॉबर्टने शक्य तितके सामान्य जीवन जगले. तथापि, त्यांच्या प्रचंड उंचीमुळे चालण्यास त्रास होणे आणि कस्टम-मेड कपडे आणि शूजची गरज यासारख्या गंभीर आरोग्य समस्या निर्माण झाल्या. दुर्दैवाने, १९४० मध्ये वयाच्या २२ व्या वर्षी त्यांचे निधन झाले. पायाच्या ब्रेसेसमध्ये योग्य फिटिंग नसल्यामुळे त्यांना संसर्ग झाला होता.
कोकणातील सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील वराड या गावचे सुपूत्र आयर्लंड या देशाचे माजी पंतप्रधान Leo Varadkar यांच्या बद्दल बऱ्याच जणांना माहिती नाही. प्रगतीशील आयर्लंडचे प्रतीक म्हणून त्यांच्या नावाचा उल्लेख केला जातो. देशातील सर्वात तरुण पंतप्रधान म्हणून त्यांनी आपल्या नावाचा डंका वाजवला. वैद्यकीय प्राप्त करून राजकारणात एन्ट्री घेत त्यांनी पंतप्रधान पदापर्यंत मजल मारली. वाचा सविस्तर – Leo Varadkar – डॉक्टर ते आयर्लंड देशाचा पंतप्रधान, कोकणातल्या वराडकर यांची दमदार कामगिरी
सुलतान कोसेन – सर्वात उंच जिवंत माणूस
सर्वात उंच जिवंत माणूस ही पदवी सध्या तुर्की येथील सुलतान कोसेन यांच्याकडे आहे, ज्यांची उंची २५१ सेमी (८ फूट २.८ इंच) आहे.
प्रारंभिक जीवन आणि वाढ
१० डिसेंबर १९८२ रोजी मार्डिन, तुर्की येथे जन्मलेल्या सुलतान कोसेन यांनाही रॉबर्ट वॅडलो सारख्याच पिट्यूटरी ग्रंथीवर परिणाम करणाऱ्या ट्यूमरमुळे जास्त वाढ झाली. त्यांच्या जलद वाढीमुळे दैनंदिन जीवन अत्यंत आव्हानात्मक बनले, विशेषतः डिझाइन केलेले कपडे, फर्निचर आणि वैद्यकीय मदतीची आवश्यकता होती.
उपलब्धी आणि मान्यता
२००९ मध्ये सुलतान कोसेन यांना गिनीज वर्ल्ड रेकॉर्ड्सने मान्यता दिली. त्यांच्या उंचीमुळे त्यांना आंतरराष्ट्रीय कीर्ती मिळाली आहे आणि त्यांनी त्यांच्या व्यासपीठाचा वापर महाकायपणा आणि संबंधित वैद्यकीय परिस्थितींबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी केला आहे. रॉबर्ट वॅडलोच्या विपरीत, सुलतान यांनी त्यांची वाढ नियंत्रित करण्यासाठी आणि त्यांच्या जीवनाची गुणवत्ता सुधारण्यासाठी वैद्यकीय उपचार घेतले.
जास्त उंचीच्या मागे असलेल्या वैद्यकीय परिस्थिती
जगातील सर्वात लहान आणि सर्वात उंच लोकांच्या अति उंची बहुतेकदा विशिष्ट वैद्यकीय परिस्थितींमुळे होतात. जसे की,
- कमी उंची – अ‍ॅकोन्ड्रोप्लासिया सारख्या परिस्थितीमुळे हाडांची वाढ मर्यादित होते, ज्यामुळे उंची कमी होते.
- अतिभव्यता आणि अ‍ॅक्रोमेगाली – जास्त वाढ संप्रेरक उत्पादनामुळे होते, सहसा पिट्यूटरी ट्यूमर मुळे.
- अनुवांशिक विकार – काही लोकांना त्यांच्या वाढीच्या पद्धतींवर परिणाम करणारे आजार वारशाने मिळतात.
आधुनिक वैद्यकशास्त्राने या आजारांचे व्यवस्थापन करण्यात लक्षणीय प्रगती केली आहे, परंतु या आजाराने मोठ्या प्रमाणात ग्रस्त असलेल्यांना आजही विविध समस्यांना सामना करावा लागतो.
जीवनातील आव्हाने आणि फायदे
सर्वात कमी उंचीच्या लोकांना भेडसावणारी आव्हाने
– फिट बसणारे कपडे, फर्निचर आणि शूज शोधण्यात अडचण.
– सरासरी आकाराच्या लोकांसाठी डिझाइन केलेल्या सार्वजनिक ठिकाणी प्रवेशयोग्यतेच्या समस्या.
– काही प्रकरणांमध्ये सामाजिक कलंक आणि भेदभाव.
सर्वात जास्त उंचीच्या लोकांना भेडसावणारी आव्हाने
– मर्यादित हालचाल आणि वारंवार आरोग्यविषयक गुंतागुंत.
– विशेषतः डिझाइन केलेली घरे, कार आणि बेडची आवश्यकता.
– आयुर्मान कमी करू शकणाऱ्या वैद्यकीय परिस्थिती.
अत्यंत कमी उंचीचे किंवा उंच असण्याचे फायदे
आव्हाने अस्तित्वात असताना, अनेक कमी उंचीच्या आणि उंच व्यक्ती इतरांना प्रेरणा देण्यासाठी, माध्यमांमध्ये काम करण्यासाठी आणि वैद्यकीय परिस्थितींबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी त्यांच्या वेगळेपणाचा वापर करतात.
जगातील सर्वात लहान आणि उंच व्यक्तींनी लाखो प्रेक्षकांना मोहित केले आहे आणि प्रेरणा दिली आहे. त्यांच्या अनोख्या कथा मानवी जीवशास्त्रातील विविधता आणि फरक स्वीकारण्याचे महत्त्व अधोरेखित करतात. त्यांना येणाऱ्या अडचणी असूनही, त्यांचा दृढनिश्चय आणि लवचिकता ही एक शक्तिशाली आठवण करून देतात की आव्हानांवर धैर्य आणि सकारात्मकतेने मात करता येते.
उंच असो वा लहान, प्रत्येक व्यक्तीमध्ये जगावर कायमचा प्रभाव सोडण्याची क्षमता आहे. चंद्र बहादूर डांगी, ज्योती आमगे, रॉबर्ट वॅडलो आणि सुलतान कोसेन यांच्या कथा जागतिक स्तरावर लोकांना प्रेरणा देत राहतात. त्यामुळे हे सिद्ध करतात की खरी महानता उंचीने मोजली जात नाही तर व्यक्तीच्या चारित्र्याच्या आणि चिकाटीच्या ताकदीने मोजली जाते.
विधानसभा निवडणुकीच्या या धामधुमीत वाई-खंडाळा-महाबळेश्वर या मतदारसंघाचे चार वेळा आमदार म्हणून प्रतिनिधीत्व केलेल्या Prataprao Bhosale यांची आवर्जून आठवण काढावी लागेल. आपल्या कामाचा आणि कर्तृत्वाचा ठसा त्यांनी राज्याच्या राजकारणात चांगलाच उमटवला होता. त्यामुळेच सरपंच पदापासून ते कॅबिनेट मंत्रीपदापर्यंत उंच उडी मारण्यात त्यांना यश आले. तसेच तीन वेळा सातारा लोकसभा मतदारसंघातून खासदार म्हणूनही प्रतापराव भोसले यांनी प्रतिनिधीत्व केले. वाचा सविस्तर – Assembly Election 2024 – भुईंज गावचे सरपंच ते चार वेळा आमदार Prataprao Bhosale उर्फ भाऊ यांची झंझावाती कारकीर्द, वाचा सविस्तर…