आंबा, स्ट्रॉबेरी, मोसंबी, संत्री, केळी, द्राक्ष, करवंद इत्यादी. फळांबद्दल तुम्हा सर्वांना माहित आहे. भारतात ही सर्व फळं मोठ्या प्रमाणात खाल्ली जातात. त्याचबरोबर परदेशातील किवी, ड्रॅगनफ्रूट सारख्या फळांची मागणी सुद्धा गेल्या काही वर्षांमध्ये मोठ्या प्रमाणात वाढली आहे. लहाणांपासून ते मोठ्यांपर्यंत सर्व जण चवीने विविध फळांचा अस्वात घेतात. परंतु या फळांव्यतिरिक्त जगाच्या कानाकोपऱ्यात अशी काही फळं आहेत. ज्यांची नाव एकून तुम्हालाही हसू येईल. शिंगे असलेला खरबूत, बुद्धाचा हात, स्नेक फ्रूट अशा आगळ्यावेगळ्या (Weirdest Fruits) नावांची फळं जगाच्या कानाकोपऱ्यात आहेत. मला सुद्धा या फळांबद्दल फारशी माहिती नव्हती. परंतु शोधाशोध केल्या नंतर याची माहिती मिळाली. हिची माहिती ब्लॉगच्या माध्यमातून तुमच्यापर्यंत पोहोचवण्याचा हा प्रयत्न. त्या हा ज्ञानात भर घालणारा ब्लॉग शेवटपर्यंत नक्की वाचा आणि माहिती आवडल्यास जास्तीत जास्त शेअर करा.
१. डुरियन – फळांचा राजा (भयानक वासासह)
मूळ: आग्नेय आशिया
वैज्ञानिक नाव: डुरियो झिबेथिनस
डुरियन हे कदाचित ग्रहावरील सर्वात कुप्रसिद्ध फळ आहे. आग्नेय आशियामध्ये “फळांचा राजा” म्हणून ओळखले जाणारे, त्याच्या तीव्र, सल्फरसारख्या वासामुळे अनेक सार्वजनिक ठिकाणी ते बंदी आहे. लोक सहसा त्याचा वास कुजलेली अंडी, कांदे आणि घाणेरडे मोजे यांचे मिश्रण म्हणून वर्णन करतात. पण आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे, त्याची चव क्रिमी, कस्टर्डसारखी आहे आणि अनेक स्थानिकांना ती आवडते.
मलेशिया, थायलंड आणि इंडोनेशियासारख्या देशांमध्ये, डुरियन हा एक स्वादिष्ट पदार्थ आहे. तो आइस्क्रीम, कँडी आणि पेस्ट्रीमध्ये देखील बनवला जातो. तथापि, जर तुम्ही पहिल्यांदाच खात असाल तर ते बाहेर खाणे चांगले – बंद जागांपासून दूर.
२. रॅम्बुटन – बाहेरून केसाळ, आतून गोड
मूळ: मलेशिया आणि इंडोनेशिया
वैज्ञानिक नाव: नेफेलियम लॅपेसियम
रॅम्बुटन एखाद्या काल्पनिक चित्रपटातील फळासारखे दिसते. मऊ, केसांसारख्या काट्यांमध्ये झाकलेले, ते भयावह वाटू शकते, परंतु आत लिचीसारखे रसाळ, गोड मांस आहे. “रॅम्बुटन” हे नाव मलय शब्द रॅम्बुटवरून आले आहे, ज्याचा अर्थ केस आहे.
हे सामान्यतः ताजे खाल्ले जाते आणि उष्णकटिबंधीय फळांच्या सॅलडमध्ये वापरले जाते. त्याचा विचित्र देखावा आणि गोड चव यामुळे ते विदेशी फळप्रेमींमध्ये आवडते बनते.
३. शिंगे असलेला खरबूज (किवानो) – काटे असलेले फळ
उत्पत्ती: आफ्रिका
वैज्ञानिक नाव: कुक्युमिस मेटुलिपेरस
शिंगे असलेला खरबूज चमकदार नारंगी रंगाचा असतो ज्याच्या पृष्ठभागावर शिंगेसारख्या काटे असतात. आत, ते लिंबू-हिरव्या, जेलीसारखे लगदा आणि बियांनी भरलेले असते. चव केळी, काकडी आणि लिंबू यांचे मिश्रण आहे.
किवानोमध्ये अँटीऑक्सिडंट्स आणि पाण्याचे प्रमाण जास्त असते, ज्यामुळे ते एक निरोगी आणि हायड्रेटिंग नाश्ता बनते. ते बहुतेकदा गार्निश म्हणून किंवा फळांच्या सॅलडमध्ये वापरले जाते. त्याचे भयानक स्वरूप असूनही, ते पूर्णपणे खाण्यायोग्य आहे (काटे बाजूला ठेवून) आणि जीवनसत्त्वांनी समृद्ध आहे.
४. बुद्धाचा हात – बोटांसारखे दिसणारे फळ
उत्पत्ती: भारत आणि चीन
वैज्ञानिक नाव: सिट्रस मेडिका व्हेर. सारकोडॅक्टिलिस
बुद्धाचा हात हा सर्वात असामान्य लिंबूवर्गीय फळांपैकी एक आहे, जो तळापासून पसरलेल्या अनेक पिवळ्या बोटांसारखा आकार देतो. त्याला लगदा किंवा रस नाही परंतु त्याला तीव्र लिंबाचा सुगंध आहे.
ते बहुतेकदा मिष्टान्नांमध्ये, मद्यात मिसळून किंवा घरात नैसर्गिक एअर फ्रेशनर म्हणून वापरले जाते. आशियाई संस्कृतींमध्ये ते आनंद, दीर्घायुष्य आणि सौभाग्याचे प्रतीक आहे.
५. सालक (सापाचे फळ) – खवलेदार पण गोड
मूळ: इंडोनेशिया
वैज्ञानिक नाव: सालका झलाक्का
सालकला त्याच्या लालसर-तपकिरी, खवलेदार त्वचेमुळे “सापाचे फळ” म्हणून ओळखले जाते जे सापाच्या खवल्यासारखे दिसते. ते परत सोलून काढा आणि तुम्हाला गोड, किंचित आम्लयुक्त चव असलेले कडक, कुरकुरीत मांसाचे तीन भाग सापडतील, जे बहुतेकदा सफरचंद आणि अननसाच्या तुलनेत असतात.
हे पोटॅशियम आणि अँटीऑक्सिडंट्सने समृद्ध आहे आणि आग्नेय आशियात सामान्यतः नाश्ता म्हणून खाल्ले जाते. सालक हे विचित्र दिसणारे आणि स्वादिष्ट आहे, ज्यामुळे ते आजूबाजूच्या सर्वात विचित्र पण चवदार फळांपैकी एक बनते.
६. फणस – सर्वात मोठे झाडावर येणारे फळ
उत्पत्ती: भारत आणि बांगलादेश
वैज्ञानिक नाव: आर्टोकार्पस हेटेरोफिलस
फणस ८० पौंड आणि ३ फूट लांब असू शकते, ज्यामुळे ते झाडावर वाढणारे जगातील सर्वात मोठे फळ बनते. ते खडबडीत, काटेरी त्वचेने झाकलेले असते आणि त्याला तीव्र, फळांचा सुगंध असतो.
पिकल्यावर, त्याचे मांस गोड आणि केळीसारखे असते. कच्चे नसताना, त्याच्या तंतुमय पोतामुळे ते शाकाहारी पदार्थांमध्ये मांसाचा पर्याय म्हणून वापरले जाते. फणस हे एक बहुमुखी, पौष्टिक आणि विचित्र दिसणारे फळ आहे जे जागतिक लोकप्रियता मिळवत आहे.
७. पिटाया (ड्रॅगन फ्रूट) – तेजस्वी आणि सुंदर
उत्पत्ती: मध्य अमेरिका
वैज्ञानिक नाव: हायलोसेरियस एसपीपी.
ड्रॅगन फ्रूट असे दिसते की ते प्रयोगशाळेत डिझाइन केले आहे. गरम गुलाबी त्वचा आणि हिरव्या ज्वालासारख्या खवल्यांसह, ते ड्रॅगनसारखे दिसते – म्हणून हे नाव. आत, ते लहान काळ्या बियांनी भरलेले पांढरे किंवा लाल मांस भरलेले असते.
हे सौम्य गोड आणि फायबर, व्हिटॅमिन सी आणि अँटिऑक्सिडंट्समध्ये भरपूर आहे. ड्रॅगन फ्रूट आता व्हिएतनाम, थायलंड आणि इस्रायलमध्ये मोठ्या प्रमाणात घेतले जाते आणि बहुतेकदा स्मूदी आणि फळांच्या भांड्यांमध्ये वापरले जाते.
८. नोनी – चीज-वास देणारे औषधी फळ
मूळ: आग्नेय आशिया आणि ऑस्ट्रेलिया
वैज्ञानिक नाव: मोरिंडा सिट्रिफोलिया
नोनी शतकानुशतके पारंपारिक औषधांमध्ये वापरले जात आहे, परंतु त्याचे स्वरूप आणि वास अगदी भूक वाढवणारा नाही. त्याच्या तीव्र चीजसारख्या वासामुळे कधीकधी त्याला “उलटी फळ” म्हणून संबोधले जाते.
वास असूनही, नोनी ज्यूसमध्ये दाहक-विरोधी आणि अँटिऑक्सिडंट गुणधर्मांसह विविध आरोग्य फायदे असल्याचे मानले जाते. हे एक विचित्र फळ आहे जे सिद्ध करते की देखावा (आणि वास) फसवा असू शकतो.
९. जबुटीकाबा – त्याच्या खोडावर द्राक्षे वाढवणारे झाड
मूळ: ब्राझील
वैज्ञानिक नाव: पी लिनिया फुलकोबी
जबुटीकाबा द्राक्षासारखे दिसते, त्याची चव द्राक्षासारखी असते, पण खरोखरच विचित्र गोष्ट म्हणजे ते थेट झाडाच्या खोडाच्या सालीवर वाढते. या विचित्र वाढीच्या पद्धतीमुळे झाड जांभळ्या मस्स्यांनी झाकलेले दिसते.
हे फळ गोड आणि रसाळ आहे, ब्राझीलमध्ये जाम, वाइन आणि लिकर बनवण्यासाठी वापरले जाते. त्याची विचित्र वाढण्याची सवय ते खरोखरच वनस्पति चमत्कार बनवते.
१०. अकेबी – आत स्लीम असलेले जांभळे फळ
मूळ: जपान
वैज्ञानिक नाव: अकेबिया क्विनाटा
अकेबी हे जांभळे, शेंगासारखे फळ आहे जे पिकल्यावर फुटते आणि काळ्या बियांनी भरलेले पातळ, जेलीसारखे लगदा दिसून येते. आतून कच्चे खाल्ले जात असले तरी, कडू बाह्य कवच बहुतेकदा जपानी पाककृतीमध्ये भाजी म्हणून शिजवले जाते.
गोड लगदा आणि कडू साल – पोत आणि चवींमध्ये त्याचा फरक – गोड लगदा आणि कडू साल – हे पूर्व आशियातील सर्वात विचित्र परंतु सर्वात मनोरंजक फळांपैकी एक बनवते.
११. मँगोस्टीन – फळांची राणी
उत्पत्ती: आग्नेय आशिया
वैज्ञानिक नाव: गार्सिनिया मँगोस्टाना
बहुतेकदा “फळांची राणी” म्हणून ओळखले जाणारे, मँगोस्टीनची साल जाड जांभळी असते आणि आत मऊ, पांढरे, रसाळ भाग असतात. त्याची चव गोड, तिखट आणि अविश्वसनीयपणे सुगंधित असते.
जरी ते दिसायला अगदी “विचित्र” नसले तरी, त्याच्या खडबडीत बाह्य आणि नाजूक आतील भागांमधील फरक उल्लेखनीय आहे. ते झेंथोन्सने देखील भरलेले आहे – शक्तिशाली अँटिऑक्सिडंट्स.
१२. पँगोस्टन – अमेरिकेचे विसरलेले उष्णकटिबंधीय फळ
उत्पत्ती: पूर्व युनायटेड स्टेट्स
वैज्ञानिक नाव: असिमिना ट्रायलोबा
मूळ अमेरिकेत असूनही, पँगो स्टोअरमध्ये क्वचितच आढळते. ते हिरव्या आंब्यासारखे दिसते आणि केळी, आंबा आणि खरबूज यांच्यामध्ये कुठेतरी कस्टर्डी, उष्णकटिबंधीय चव आहे.
त्याचे कमी शेल्फ-लाइफ आणि मऊ पोत ते वाहतूक करणे कठीण करते, म्हणूनच ते एक लपलेले रत्न राहते. काही अमेरिकन समुदायांमध्ये पपई शोधण्याची परंपरा आहे.
१३. लँगसॅट – वळणदार द्राक्ष
उत्पत्ती: आग्नेय आशिया
वैज्ञानिक नाव: लॅन्सियम पॅरासिटीकम
लँगसॅट बाहेरून लहान बटाट्यांसारखे दिसते परंतु द्राक्षासारखे सोलते, ज्यामुळे अर्धपारदर्शक मांस दिसून येते जे गोड आणि किंचित कडू चवीचे असते.
हे व्हिटॅमिन ए ने भरलेले आहे आणि फिलीपिन्स, थायलंड आणि मलेशियामध्ये एक लोकप्रिय फळ आहे. जरी त्याची चव आवडते, तरी त्याचे स्वरूप तुम्हाला दुहेरी घेण्यास भाग पाडू शकते.
१४. कुपुआकू – द चॉकलेटचा चुलत भाऊ
मूळ: अमेझॉन रेनफॉरेस्ट
वैज्ञानिक नाव: थियोब्रोमा ग्रँडिफ्लोरम
कुपुआकू कोकोच्या झाडाशी संबंधित आहे आणि चॉकलेट, केळी आणि अननस यांचे मिश्रण करणारा एक मजबूत, तिखट चव आहे. हे फळ मोठे, तपकिरी आणि अस्पष्ट आहे, नारळ आणि पपईच्या मिश्रणासारखे आहे.
त्याच्या हायड्रेटिंग गुणधर्मांमुळे ते मिष्टान्न, स्मूदी आणि अगदी सौंदर्य उत्पादनांमध्ये वापरले जाते. जरी व्यापकपणे ज्ञात नसले तरी, ते अमेझोनियन पाककृतीमध्ये एक स्टार घटक आहे.
१५. पेपिनो खरबूज – खरबूज टॅटू असलेले फळ
मूळ: दक्षिण अमेरिका
वैज्ञानिक नाव: सोलॅनम मुरिकॅटम
पेपिनो खरबूज फिकट पिवळ्या रंगाचे असते ज्याच्या त्वचेवर जांभळ्या रेषा असतात, जसे की ते हाताने रंगवलेले दिसते. त्याला सौम्य, गोड चव असते, ज्याचे वर्णन अनेकदा काकडी आणि कॅन्टालूप यांच्या मिश्रणात केले जाते.
हे फळ कच्चे खाल्ले जाते किंवा सॅलड आणि मिष्टान्नांमध्ये जोडले जाते. त्याचे अनोखे स्वरूप आणि थंडगार चव ते ताजेतवाने आणि विचित्र दोन्ही बनवते.
विचित्र फळे का वापरून पहा?
यापैकी काही फळे दिसायला किंवा वास न येण्यासारखी दिसू शकतात, परंतु अनेक जीवनसत्त्वे, खनिजे आणि अँटिऑक्सिडंट्सने भरलेले पौष्टिक पॉवरहाऊस आहेत. विचित्र फळे चाखल्याने तुमचा स्वाद वाढतोच असे नाही तर तुम्हाला वेगवेगळ्या संस्कृती आणि परिसंस्थांची झलक देखील मिळते.
तुम्ही थायलंडमधील रस्त्यावरील बाजारपेठेत भेट देत असाल, अमेझॉनमध्ये हायकिंग करत असाल किंवा मध्यपश्चिमी जंगलात चारा शोधत असाल, तुम्हाला हे लक्षात येईल की फळ हे फक्त अन्न नाही – ते एक अनुभव आहे. निसर्गाची सर्जनशीलता अंतहीन आहे आणि ही विचित्र फळे ते सिद्ध करतात.
जग अशा विचित्र आणि अद्भुत फळांनी भरलेले आहे जे बहुतेक लोकांनी कधीही पाहिलेले नाही, चाखणे तर दूरच. भयानक डुरियनपासून जेलीसारख्या अकेबीपर्यंत, प्रत्येक फळाची स्वतःची कथा, चव आणि सांस्कृतिक महत्त्व असते.
म्हणून पुढच्या वेळी जेव्हा तुम्ही आंतरराष्ट्रीय बाजारात असाल किंवा परदेशात प्रवास करत असाल तेव्हा परिचित असलेल्या फळांवर चिकटून राहू नका. काहीतरी विचित्र वापरून पहा. कोणाला माहित आहे – तुम्हाला तुमचे नवीन आवडते फळ सापडेल.