भारतातील पदार्थांचा चाहता वर्ग संपूर्ण देशभरात पसरला आहे. भारताची खाद्यसंस्कृती इतर देशांच्या तुलनेत वेगळी आणि हटके आहे. भारताच्या प्रत्येक कानाकोपऱ्यात तुम्हाला नवीन काही तरी खाण्यास नक्की मिळेल. विविधतेने नटलेला भारत खाद्यसंस्कृतीच्या बाबतीतही अग्रेसर असून आपली वेगळी ओळख टिकवून आहे. त्यामुळे Chef बनून आपली खाद्यसंस्कृती जगभरात पोहचवण्याची तरुणांना सुवर्ण संधी आहे. तसेच या क्षेत्रामध्ये मोठी संधी असून अनेक दिग्गज कंपन्या चांगल्या शेफच्या शोधात आहेत. पंरतु आजही बऱ्याच तरुणांनाच शेफ व्हायचं असते (How To Become a Chef) पण कस तेच माहित नाही. त्यामुळे हा विशेष ब्लॉग. ब्लॉग शेवटपर्यंत आवर्जून वाचा आणि विविध पदार्थ बनवण्याची आवड असणाऱ्या मित्रांना नक्की शेअर करा.
शेफ म्हणजे काय?
आचारी बनणे हे फक्त स्वयंपाक करणे नव्हे. तर हे कला, विज्ञान आणि नेतृत्व यांचे मिश्रण आहे. मेनू डिझाइन करणे, डिशेस तयार करणे, स्वयंपाकघरातील कर्मचारी व्यवस्थापित करणे आणि अन्नाची गुणवत्ता आणि स्वच्छता सुनिश्चित करणे यासाठी शेफ जबाबदार असतात. शेफ उत्तम जेवणाचे रेस्टॉरंट्स आणि हॉटेल्सपासून कॅटरिंग व्यवसाय आणि फूड ट्रकपर्यंत विविध उप क्षेत्रांवर आपल्या कामाच्या माध्यामातून छाप पाडतो. व्यवसायासाठी सर्जनशीलता, कठोर परिश्रम आणि विविध खाद्यपदार्थ बनवण्याची आवड शेफच्या अंगी असली पाहिजे. शेफ म्हणून जबाबदारी पार पाडताना अनुभवाच्या शिदोरीसोबत जास्त वेळ काम करण्याची क्षमता, हाय प्रेशर वातावरणात काम करणे आणि सतत नावीन्यपूर्ण ट्रेंड समजून घेत तशा प्रकारचे पदार्थ बनवण्याच प्राधान्य देणे.
Pharmacy Course – बी. फार्मसी आणि डी. फार्मसी एकच आहे? वाचा सविस्तर…
उत्कष्ट शेप होण्यासाठी तुम्हाला स्वयंपाक बनवण्याची विविध पदार्थ बनवण्याची करण्याची आवड असली पाहिजे. तुम्हाला जर एक चांगला शेफ व्हायचं असेल तर, घरच्या घरी विविध पदार्थ ट्राय केले पाहिजे. तसेच भारतातील आणि जगभरातील विवध पाककृतींचा तुम्ही अभ्यास करून त्याला कृतीची जोड दिली पाहिजे. विविध पाकपरंपरांकरिता विशिष्ट घटक, मसाले आणि स्वयंपाकाच्या टेक्निकबद्दल जाणून घ्या. त्यासाठी विविध पुस्तक, कुकिंगची माहिती, जगप्रसिद्ध शेफच्या मुलाखती, त्यांची काम करण्याची पद्धत या सर्व गोष्टी तुम्हाला शिकून घ्याव्या लागणार आहेत.
आपल्या करिअरला द्या शिक्षणाची जोड
काही यशस्वी शेफ हे स्वत:च शिकलेले आहेत. त्यांनी कोणत्याही पुस्तकातून अभ्यास केलेला नाही. अनुभव आणि सातत्याच्या जोरावर त्यांनी विविध पदार्थ बनवून त्याचा अस्वाद दिला आहे. असे असले तरीही औपचारिक शिक्षण गरजेचे आहे. कारम शिक्षणामुळे तुमची कौशल्ये निर्मिती होती, विश्वासार्हता वाढते आणि नोकरीच्या संधी निर्माण होतात. भारतामध्ये पाककला आणि आदरातिथ्य व्यवस्थापनामध्ये व्यावसायिक अभ्यासक्रम उपलब्ध करणाऱ्या अनेक संस्था आहेत.
योग्य कोर्स निवडा
फूड प्रोडक्शनमधील डिप्लोमा – मूलभूत स्वयंपाकासंबंधी कौशल्यांवर लक्ष केंद्रित करणारा एक अल्पकालीन अभ्यासक्रम.
कलिनरी आर्ट्स किंवा हॉटेल मॅनेजमेंटमध्ये बॅचलर डिग्री – स्वयंपाक तंत्र, स्वयंपाकघरातील ऑपरेशन्स आणि हॉस्पिटॅलिटी मॅनेजमेंटचा समावेश असलेले सर्वसमावेशक कार्यक्रम.
प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम – बेकिंग, पेस्ट्री किंवा आंतरराष्ट्रीय पाककृती यांसारख्या क्षेत्रातील विशेष अभ्यासक्रम.
भारतातील काही महाविद्यालये
इन्स्टिट्यूट ऑफ हॉटेल मॅनेजमेंट (IHM) – मुंबई, दिल्ली आणि बंगळुरू सारख्या शहरांमधील प्रतिष्ठित सरकारी संस्था.
कलिनरी अकादमी ऑफ इंडिया (हैदराबाद) त्याच्या सखोल पाक प्रशिक्षणासाठी ओळखले जाते.
वेलकमग्रुप ग्रॅज्युएट स्कूल ऑफ हॉटेल ॲडमिनिस्ट्रेशन (मणिपाल) विविध पाककला कार्यक्रम ऑफर करते.
इंटरनॅशनल इंस्टिट्यूट ऑफ कलिनरी आर्ट्स (IICA), दिल्ली आधुनिक पाककला तंत्रांवर लक्ष केंद्रित करते.
महाविद्यालयीन शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर एक यशस्वी शेफ होण्यासाठी तुम्हाला तितकाच चांगला सराव सुद्धा करावा लागणार आहे. त्यासाठी पुढील प्रमाणे तुम्हा प्रोफेशनल शेफ होण्याच्या दिशेने आपला प्रवास सुरू करू शकता.
ए. इंटर्नशिप
अनेक स्वयंपाकासंबंधी कार्यक्रमांमध्ये इंटर्नशिपचा समावेश होतो, ज्यामुळे विद्यार्थ्यांना अनुभवी शेफच्या हाताखाली व्यावसायिक स्वयंपाकघरात काम करता येते. इंटर्नशिप स्वयंपाकघरातील ऑपरेशन्स, अन्न तयार करणे आणि ग्राहक सेवेबद्दल अंतर्दृष्टी प्रदान करतात.
B. प्रवेश-स्तरीय पदे
रेस्टॉरंट, कॅफे किंवा हॉटेल्समध्ये किचन असिस्टंट, कमिस शेफ किंवा लाइन कुक म्हणून सुरुवात करा. या भूमिका शिस्त, टीमवर्क आणि तांत्रिक कौशल्ये शिकवतात आणि तुम्हाला वेगवान स्वयंपाकघरातील वातावरणाचा अनुभव देतात.
C. शिकाऊ उमेदवारी
काही नामांकित शेफ किंवा आस्थापना शिकाऊ शिष्यवृत्ती देतात जिथे तुम्ही थेट उद्योग तज्ञांकडून शिकू शकता.
मास्टर अत्यावश्यक स्वयंपाकासंबंधी कौशल्ये
एक आचारी म्हणून उभे राहण्यासाठी, तुम्ही एक मजबूत कौशल्य संच विकसित करणे आवश्यक आहे.
ए. तांत्रिक कौशल्य
चाकू कौशल्ये – कार्यक्षम कटिंग, चॉपिंग आणि स्लाइसिंग तंत्र जाणून घ्या.
स्वयंपाकाच्या पद्धती – उकळणे, तळणे, ग्रिलिंग आणि बेकिंग यासारख्या मूलभूत तंत्रांवर प्रभुत्व मिळवा.
प्लेटिंग आणि प्रेझेंटेशन – दिसायला आकर्षक पदार्थ तयार करा.
घटकांचे ज्ञान – औषधी वनस्पती, मसाले आणि चव संयोजनांचा वापर समजून घ्या.
B. सॉफ्ट स्किल्स
वेळ व्यवस्थापन – व्यस्त स्वयंपाकघरात जेवण त्वरित पोहोचवा.
सर्जनशीलता – नवीन पाककृती आणि सादरीकरणांसह नाविन्यपूर्ण करा.
टीमवर्क – सुरळीत कामकाज सुनिश्चित करण्यासाठी सहकाऱ्यांसोबत सहयोग करा.
अनुकूलता – तणावपूर्ण परिस्थिती शांततेने हाताळा.
६. स्पेशलायझेशन निवडा
विशिष्ट पाककृती किंवा कोनाडा मध्ये विशेषीकरण तुम्हाला वेगळे करू शकते. यासारख्या क्षेत्रांचा विचार करा:
भारतीय प्रादेशिक पाककृती – पंजाबी, दक्षिण भारतीय, राजस्थानी किंवा बंगाली पाककृतींच्या चवींमध्ये खोलवर जा.
आंतरराष्ट्रीय पाककृती – इटालियन, फ्रेंच, जपानी किंवा चायनीज पाककला एक्सप्लोर करा.
बेकिंग आणि पेस्ट्री आर्ट्स – मिष्टान्न, ब्रेड आणि पॅटिसरीवर लक्ष केंद्रित करा.
आरोग्य-केंद्रित पाककला
Discover more from मराठी चौक विशेष
Subscribe to get the latest posts sent to your email.