Steve Smith Biography
ऑस्ट्रेलिया दिग्गज क्रिकेटपटू स्टीव्ह स्मिथने चॅम्पियन्स ट्रॉफीमध्ये भारताकडून पराभूत झाल्यानंतर वनडे क्रिकेटमधून निवृत्तीची घोषणा केली. एक उत्कृष्ट कर्णधार, दमदार खेळाडू म्हणून स्टीव्हने जगभरात आपल्या फलंदाजीची जादू दाखवली आहे. स्टीव्ह स्मिथचं खर ना आहे स्टीव्हन पीटर डेव्हेरॉक्स, जे बऱ्याच जणांना माहित नाही. कारण जगभरात स्मिथची ओळख ही स्टीव्ह स्मिथ अशीच आहे. डावखूरा फिरकीपटू ते जगताली सर्वोत्तम फलंदाज अशा गगनभरारी घेणाऱ्या स्टीव्ह स्मीथचा प्रवास क्रिकेटवेड्या तरुणांसाठाी प्रेरणादायी आहे.
सुरुवातीचे जीवन आणि पार्श्वभूमी
स्टीव्ह स्मिथचा जन्म ऑस्ट्रेलियातील सिडनीच्या उपनगरातील कोगारा २ जून १९८९ साली झाला. लहानपणापासूनच त्याने क्रिकेटची प्रचंड आवज होती. त्याचे वडील पीटर स्मिथ ऑस्ट्रेलियन होते, तर त्याची आई गिलियन इंग्रजी वंशाची होती. किशोरावस्थेत, स्मिथने सिडनीतील मेनाई हायस्कूलमध्ये शिक्षण घेतले, जिथे त्याने क्रिकेटमध्ये सक्रियपणे भाग घेतला. शाळा आणि स्थानिक क्लबमधील त्याच्या सुरुवातीच्या कामगिरीने निवडकर्त्यांचे लक्ष वेधून घेतले आणि लवकरच तो सदरलँड क्रिकेट क्लबकडून खेळत सिडनी ग्रेड क्रिकेट स्पर्धेचा भाग बनला. तिथेही त्याने आपला सर्वोत्कृष्ट खेळ दाखवत सर्वांचे लक्ष वेधून घेतलं.
विशेष म्हणजे, स्मिथ सुरुवातीला व्यावसायिक क्रिकेट कारकीर्द करण्यासाठी इंग्लंडला गेला आणि केंटमध्ये क्लब क्रिकेट खेळला. तथापि, तेथील त्याच्या कामगिरीमुळे त्याला ऑस्ट्रेलियात परत येण्यास आणि स्थानिक क्रिकेटमध्ये नशीब आजमावण्यास भाग पाडले. इथेच टर्निंग पॉईंट ठरला असं म्हटंल तर चुकीचं ठरणार नाही.
देशांतर्गत क्रिकेट आणि सुरुवातीची कारकीर्द
स्मिथने २००८ मध्ये न्यू साउथ वेल्स (NSW) साठी लेग-स्पिन गोलंदाज म्हणून पदार्पण केले. त्यावेळी, त्याला एक अष्टपैलू खेळाडू म्हणून पाहिले जात असे, प्रामुख्याने त्याचा विशेष भर हा गोलंदाजीवर होता.
देशांतर्गत क्रिकेटमधील सुरुवातीच्या काळात उल्लेखनीय कामगिरी
– २००९-१० च्या हंगामात, त्याने स्थानिक स्पर्धांमध्ये NSW च्या यशात महत्त्वाची भूमिका बजावली.
– त्याच्या आक्रमक फलंदाजी आणि महत्त्वपूर्ण षटके टाकण्याच्या क्षमतेसाठी त्याला ओळखले जाऊ लागले.
– त्याच्या कामगिरीमुळे त्याला बिग बॅश लीग (BBL) मध्ये सिडनी सिक्सर्स फ्रँचायझीमध्ये स्थान मिळाले.
आंतरराष्ट्रीय पदार्पण आणि सुरुवातीचे संघर्ष (२०१०-२०१३)
कसोटी पदार्पण (२०१० विरुद्ध पाकिस्तान)
स्टीव्ह स्मिथने १३ जुलै २०१० रोजी लॉर्ड्स येथे पाकिस्तानविरुद्ध कसोटी पदार्पण केले. तथापि, त्याला प्रामुख्याने लेग-स्पिनर म्हणून त्याची संघात निवड करण्यात आली होती. त्या काळात त्याची फलंदाजी चांगली होती पण उत्कृष्ट नव्हती आणि त्याची गोलंदाजी सर्वोच्च पातळीवर तितकी प्रभावी नव्हती.
एकदिवसीय आणि टी-२० आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमध्ये पदार्पण (२०१०)
त्याच वर्षी, स्मिथने ऑस्ट्रेलियासाठी एकदिवसीय आणि टी२० पदार्पण केले. व्हाईट-बॉल क्रिकेटमधील त्याची सुरुवातीची कामगिरी आशादायक होती, परंतु ऑस्ट्रेलियन संघात त्याला कायमस्वरुपी स्थान मिळवता येत नव्हते.
संघातून वगळण्यात आले
काही निराशाजनक कामगिरीनंतर, स्मिथला २०११ मध्ये ऑस्ट्रेलियन कसोटी संघातून वगळण्यात आले. त्याची गोलंदाजी प्रभावी नव्हती आणि त्याची फलंदाजी सुद्धा अगदीत निराशाजनक होती. हा टप्पा त्याच्या कारकिर्दीतील एक महत्त्वाचा टप्पा होता, कारण त्यानंतर त्याने पूर्णपणे फलंदाज बनण्यावर लक्ष केंद्रित करण्याचा निर्णय घेतला आणि तो यशस्वी सुद्धा करुन दाखवला.
फलंदाजी प्रतिभावान खेळाडूचा उदय (२०१३-२०१८)
२०१३ च्या अ‍ॅशेस मालिकेत पुनरागमन
स्मिथ २०१३ मध्ये इंग्लंडमधील अ‍ॅशेस मालिकेदरम्यान ऑस्ट्रेलियन कसोटी संघात परतला. यावेळी, त्याला फलंदाज म्हणून निवडण्यात आले आणि त्याने ओव्हल येथे शानदार शतक करून आपली निवड योग्य ठरवली.
ऑस्ट्रेलियाच्या सर्वोत्तम फलंदाजात रूपांतर
- २०१४ पासून, स्टीव्ह स्मिथ ऑस्ट्रेलियाचा सर्वात सातत्यपूर्ण फलंदाज बनला. सर्व प्रकारच्या खेळांमध्ये त्याच्या कामगिरीत लक्षणीय सुधारणा झाली.
- २०१४-१५ बॉर्डर-गावस्कर ट्रॉफी (भारताविरुद्ध) स्मिथने चार कसोटी सामन्यांमध्ये चार शतके झळकावून भारतावर वर्चस्व गाजवले आणि सर्वाधिक धावा करणारा फलंदाज ठरला.
- २०१५ आयसीसी क्रिकेट विश्वचषक – स्मिथने ऑस्ट्रेलियाला स्पर्धा जिंकण्यास मदत करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली, भारताविरुद्धच्या उपांत्य सामन्यात शतक झळकावले.
- २०१५ अ‍ॅशेस (इंग्लंडविरुद्ध) – त्याने लॉर्ड्सवर शानदार २१५ धावा केल्या, ज्यामुळे जगातील सर्वोत्तम फलंदाजांपैकी एक म्हणून त्याचा दर्जा मजबूत झाला.
- २०१७ अ‍ॅशेस (इंग्लंडविरुद्ध) स्मिथ अजिंक्य होता, त्याने पाच सामन्यांमध्ये ६८७ धावा केल्या, ज्यामध्ये तीन शतके होती, ज्यामुळे ऑस्ट्रेलियाने ४-० असा विजय मिळवला.
कर्णधारपद (२०१५-२०१८)
२०१५ मध्ये मायकेल क्लार्कच्या निवृत्तीनंतर, स्टीव्ह स्मिथला ऑस्ट्रेलियाचा कसोटी आणि एकदिवसीय कर्णधार म्हणून नियुक्त करण्यात आले. त्यांच्या नेतृत्वाखाली:
– ऑस्ट्रेलिया कसोटी क्रिकेटमध्ये एक प्रभावी संघ राहिला.
– त्यांनी त्यांच्या अपवादात्मक फलंदाजी कामगिरीने संघाचे नेतृत्व केले.
– त्यांचे नेतृत्व कौतुकास्पद होते. त्याच्या आक्रमक दृष्टिकोनासाठी प्रसिद्ध.
२०१७ च्या अखेरीस, स्मिथला जगातील नंबर १ कसोटी फलंदाज म्हणून स्थान देण्यात आले.
बॉल-टँपरिंग स्कँडल आणि बंदी (२०१८)
मार्च २०१८ मध्ये, दक्षिण आफ्रिकेविरुद्धच्या कसोटी मालिकेदरम्यान, स्मिथ, त्याचे सहकारी डेव्हिड वॉर्नर आणि कॅमेरॉन बॅनक्रॉफ्टसह, केपटाऊनमध्ये झालेल्या कुप्रसिद्ध बॉल-टँपरिंग स्कँडल मध्ये सामील झाला होता.
तेव्हा नेमकं काय झाले?
– बॅनक्रॉफ्टला चेंडूची स्थिती बदलण्यासाठी सॅंडपेपर वापरताना पकडण्यात आले.
– कर्णधार म्हणून स्मिथने कबूल केले की त्याला योजनेची माहिती होती पण त्याने ती थांबवली नाही.
– या घटनेमुळे मोठा वाद निर्माण झाला आणि क्रिकेट ऑस्ट्रेलिया (सीए) ने स्मिथ आणि वॉर्नरवर एक वर्षाची बंदी लादली, तर बॅनक्रॉफ्टवर नऊ महिन्यांची बंदी घालण्यात आली.
– स्मिथला त्याचे कर्णधारपदही काढून टाकण्यात आले.
स्मिथच्या प्रतिष्ठेला मोठा धक्का बसला आणि चाहत्यांकडून आणि क्रिकेट जगतातून त्याला कडक टीका सहन करावी लागली. तथापि, त्याच्या निलंबनाच्या काळात, त्याने आपल्या दमदार सराव करत जोशात पुनरागम केले.
पुनरागमन आणि मुक्तता
२०१९ अ‍ॅशेस शौर्य
स्टीव्ह स्मिथने २०१९ अ‍ॅशेस मालिकेत जबरदस्त पुनरागमन केले, फक्त ४ सामन्यात ७७४ धावा केल्या.
– एजबॅस्टन येथील पहिल्या कसोटीत १४४ आणि १४२
– ओल्ड ट्रॅफर्ड येथील चौथ्या कसोटीत २११
त्याच्या असाधारण कामगिरीमुळे ऑस्ट्रेलियाने २००१ नंतर पहिल्यांदाच इंग्लंडमध्ये अ‍ॅशेस मालिका राखण्यास मदत केली.
कसोटी क्रिकेटमध्ये सतत वर्चस्व
स्मिथने जागतिक क्रिकेटवर वर्चस्व गाजवले, वेगवेगळ्या परिस्थितीत सातत्याने धावा काढल्या. त्याच्या अद्वितीय फलंदाजी तंत्रामुळे आणि दबावाखाली कामगिरी करण्याची क्षमता यामुळे तो आतापर्यंतच्या सर्वोत्तम कसोटी फलंदाजांपैकी एक बनला.
नेतृत्व आणि भविष्य
– २०२१ मध्ये, स्मिथला ऑस्ट्रेलियाचा कसोटी उपकर्णधार म्हणून पुन्हा नियुक्त करण्यात आले.
– २०२१-२२ च्या अ‍ॅशेस मालिकेत पॅट कमिन्सच्या अनुपस्थितीत त्याने ऑस्ट्रेलियाचे नेतृत्व केले.
– तो ऑस्ट्रेलियाच्या कसोटी आणि एकदिवसीय संघाचा अविभाज्य भाग राहिला आहे.
फलंदाजी शैली आणि तंत्र
स्मिथची एक अपारंपरिक फलंदाजी शैली आहे, ज्यामध्ये:
– उच्च बॅकलिफ्ट आणि अपारंपरिक फूटवर्कची क्षमता.
– एक मजबूत लेग-साइड गेम, अनेकदा त्याच्या पॅडवरून चेंडू सीमारेषेवर फटकवण्याची क्षमता.
– मैदानावर टिकून राहण्याची आणि गोलंदाजांचा खरपूस समाचार घेण्याची विशेष क्षमता.
रेकॉर्ड्स आणि कामगिरी
- सक्रिय खेळाडूंमध्ये सर्वाधिक कसोटी फलंदाजी सरासरी (५८)
- अ‍ॅशेसच्या इतिहासात सर्वाधिक सलग ५०+ धावा (२०१९ अ‍ॅशेसमध्ये १०)
- आयसीसी वर्षातील सर्वोत्तम क्रिकेटपटू (२०१५, २०१७)
- ७००० कसोटी धावा पूर्ण करणारा सर्वात जलद फलंदाज
- एकदिवसीय सामन्यात सलग १० ५०+ धावा करणारा पहिला ऑस्ट्रेलियन
स्टीव्ह स्मिथची कारकीर्द एक चढ-उतारांची मालिका राहिली आहे. अष्टपैलू खेळाडू होण्यापासून ते ऑस्ट्रेलियाचा सर्वोत्तम फलंदाज बनण्यापर्यंत आणि बंदी घालण्यात आल्यापासून ते क्रिकेट इतिहासातील सर्वात मोठ्या पुनरागमनापर्यंत, स्मिथने वेळोवेळी त्याची लवचिकता आणि प्रतिभा सिद्ध केली आहे. त्यामुळे जगताली दिग्गज फलंदाजांमध्ये त्याच्या नावाचा समावेश केला जातो.
टीम इंडियाचा स्टार फिरकीपटू Ravichandran Ashwin तडकाफडकी आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमधून निवृत्ती जाहीर करत सर्वांनाच धक्का दिला. ‘माझ्या मुलाचा अपमान करण्यात आला, अशी भावना अश्विनचे वडील रविचंद्रन यांनी बोलून दाखवली. त्यामुळे अश्विनच्या निवृत्तीवरून अनेक अनुत्तरित प्रश्न निर्माण झाले आहेत. त्याची उत्तरे आता अश्विनलाच माहित. परंतु अश्विनने गोलंदाजीच्या सोबत फलंदाजीच्या जोरावर अनेक वेळा टीम इंडियाला विजय मिळवून दिला आहे. अनिल कुंबळे नंतर अश्विन – वाचा सविस्तर – Ravichandran Ashwin – बुद्धिबळाच्या जोरावर फिरकीच जाळं पसरणारा अष्टपैलू खेळाडू, वाचा सविस्तर
Discover more from मराठी चौक विशेष
Subscribe to get the latest posts sent to your email.